Një vlerësim për poeten Elvira Zeneli nga Nexhbedin Basha

“Tufa poetike” e poetes Elvira Zeneli – një mozaik ndjenjash, ku dashuria, identiteti dhe e vërteta ndërthuren në varg

Nga Nexhbedin Basha
Poet & kritik letrar

Në vargjet e një poezie të ndjerë nuk ka vetëm fjalë, por ka frymë, ndjenjë dhe shpirt që rrjedh në heshtje. Në “Tufën poetike” të Elvira Zenelit, lexuesi nuk përballet vetëm me artin e të shkruarit, por me një mozaik emocionesh të jetuara: dashuri që djeg dhe ndriçon, kujtime që rrinë pezull si një këngë fëmijërie, vendlindje që rreh si zemra dhe një e vërtetë që nuk pranon të shtrembërohet.
Që në vargjet e para të poezisë “Ti, Dritë apo Rreze?”, ajo i jep dashurisë një dimension të fuqishëm shpirtëror:

“Je ëndërr, je erë, je zjarr që më djeg, / Puthjet që më prekin e më ikin sërish.”

Kjo nuk është një dashuri e sipërfaqshme, por një ndjenjë që lë gjurmë, që formëson jetën dhe fjalën.

Ndërsa në poezinë “Vendlindja ime”, ndjesia e përkatësisë shfaqet e ngrohtë, e butë, dhe njëkohësisht e pathyeshme:

“Vendlindja ime… / është buka e Nënës në magje, / e ngrohtë si diell në mëngjes.”

Në këto vargje ndjejmë jo vetëm mallin, por edhe rrënjët që s’mund të këputen, edhe kur jeta të largon nga to.

E thellë është edhe poezia “Besa dhe e Vërteta”, ku shpërfaqet qartë shqetësimi moral dhe etika personale e poetes, si dhe ndjeshmëria për një shoqëri që shpesh harron themelet e saj:

“Më vret kur thyhet e vërteta, / për interesa të fshehta, me shpresa të rreme.”

Kjo tufë poetike nuk është vetëm një përmbledhje poezish; është një udhëtim nëpër dhimbje, ëndrra, shpresë dhe besë; një pasqyrë ku ndjesitë nuk janë thjesht të autores, por bëhen edhe tonat. Zeneli na fton të ndalemi në çdo varg si në një stacion kujtese, ku secili imazh, metaforë apo ndjesi është një dëshmi intime e përkatësisë.
Ajo nuk ka frikë të tregojë brishtësinë, por as qëndrueshmërinë:

“Nëse papritur më harron, / mos më kërko më…”

Kjo është një poezi që i qëndron dinjitetit dhe ndjenjës njëkohësisht.
Në këtë analizë, do të zhytemi në përbërjen e këtij mozaiku poetik, për të ndjekur fijet që lidhin zemrën me vargun, shpirtin me tokën dhe ndjenjën me fjalën. Sepse poezia e Elvira Zenelit nuk lexohet; ajo vetëm ndjehet.
Poezia e Elvira Zenelit nuk është thjesht një rrëfim i jetuar në vargje, por një përpjekje për të ndriçuar hapësirat më të thella të shpirtit njerëzor, me një gjuhë të qartë, të ngrohtë dhe të ndjerë. Ajo nuk i shmanget as dhimbjes, as mallit, por i shndërron në art të ndjeshëm dhe të afërt, në një poezi që mbart peshën e kujtesës, forcën e dashurisë dhe dritën e të vërtetës.
Në këto vargje, lexuesi nuk qëndron jashtë, por ai hyn brenda botës së autores, për të ndjerë si ajo, për të kujtuar si ajo, për të dashur si ajo. Dhe kjo është arritja më e madhe e çdo poeti të vërtetë: të krijojë një urë ndjeshmërie midis vetes dhe tjetrit.

“Tufa poetike” është më shumë se një përmbledhje; është një thirrje e heshtur për të mos harruar dashurinë, vendlindjen, besën dhe kujtimet që na bëjnë njerëzorë. Është një zë femëror i fuqishëm, që mbart me vete butësinë, por edhe vendosmërinë për të mos u zhveshur kurrë nga e vërteta.
Në fund, ajo që mbetet nga kjo poezi, është ndjenja. Dhe ndjenja, siç na mëson Elvira Zeneli, është fjala më e ndritshme që një zemër mund të flasë, është “Fjala që ndjehet, jo vetëm thuhet”.

22 tetor 2025