Dashuria që mundi kohën nga e nderuara znj.Ganimete Jakupi

DASHURIA QË MUNDI KOHËN…
(Rrëfim i frymëzuar nga gojëdhënat shqiptare)

Në një fshat të largët malor, në kohën e Perandorisë Osmane, jetonte një grua e re që quhej Mara dhe I shoqi Gjoni. Gjoni ishte thirrur si nizam — ushtar në ushtrinë turke.
Në atë kohë, kur shkoje në ushtri nuk e dije nëse ktheheshe më!?…Kështu ditët kalonin shumë shpejt, mbase ishin ditë të numëruara dhe erdhi dita kur Gjoni do të nisej për ushtri, me lot në sy e plot emocione fjalët e fundit që i tha Marës te porta ishin: “Nëse Zoti do, kthehem shpejt. Nëse jo… mos e shuaj dritën në dritare.” U përshëndetën me lot në sy, plot emocione duke mos thënë asnjë fjalë tjetër!…
Ajo e pa tek largohej nëpër rrugën me pluhur, dhe zemra iu nda më dysh.
Kishin qenë vetëm një vit të martuar. S’kishin fëmijë. Ajo mbeti me kujtimin e zërit të tij, nishanin e vogël në fytyrë dhe me aromën e rrobave që s’i hoqi nga arka për vite të tëra.

Ditët kalonin ngadalë pas shkuarjes së Gjonit në ushtri, ajo e ndjente mungesën e tij në çdo çast, në mëngjes ajo dilte në oborr, ujiste trëndafilin që kishte mbjellë ai.
Në darkë, ndizte kandilin dhe e vendoste në dritare — gjithmonë në të njëjtën orë.
Njerëzit e fshatit thoshin: “E shkreta, ende pret… janë bërë dhjetë vjet!”
Ajo buzëqeshte dhe përgjigjej: “Ai do ta gjejë rrugën, mjafton të shohë dritën.”
Mara punonte në arë, rritej me pleqtë, ndihmonte fqinjët, por në mbrëmje, gjithmonë fliste me veten — si të ishte ai aty.
Kur binte shi, thoshte: “Sot do ketë ftohtë atje ku është.”
Kur binte borë: “Ndoshta edhe ai po sheh qiellin e bardhë.”
Në net të gjata dimri, fshati flinte, por dritarja e saj ndriçonte si një kujtesë që dashuria nuk shuhet. Shpesh, kur era frynte, ajo ndiente sikur një zë e thërriste nga larg — dhe i përgjigjej me lot në sy, por me buzë në gaz: “Nëse je ti, e di që do kthehesh.”
Kaluan pesëmbëdhjetë vjet. Të gjitha gratë që kishin pritur, u martuan sërish, fëmijët u rritën, bota ndryshoi. Vetëm Mara mbeti me kandilin e saj. Jo se nuk kishte mundësi të niste një jetë tjetër — por sepse besonte se dashuria e saj ishte e një lloji tjetër: ajo që nuk prishet nga koha, as nga largësia.

Pas shumë vitesh pritjeje, një mëngjes pranvere, dikush trokiti në derën e saj.
Ishte një burrë i plakur, nga rruga dukej i lodhur, por sytë e tij ende shkëlqenin.
Mara e pa dhe e njohu menjëherë — jo vetëm nga ecja, por edhe nga një nishan i vogël në fytyrë që ajo e kujtonte çdo çast, zemra i rrihte fort…Për një çast u shtang dhe bërtiti: Gjoniii! Gjoniii!… Vrapoi në krahët e tij dhe e përqafoi me tërë fuqinë e saj…Gjoni ishte kthyer nga lufta, i gjallë, i lodhur, por i plotë nga shpirti. Ajo nuk tha asnjë fjalë tjetër, lotët ia mbuluan fytyrën, iu afrua, dhe sytë e tyre u takuan për një moment që duket sikur ndali koha.
Pastaj e mbajti dorën e tij mbi zemër dhe i pëshpëriti: “Tani e di që dashuria jonë mundi kohën.”
Ajo i tregoi: “Për kandilin që e kishte mbajtur të ndezur për vite me radhë, duke shpresuar se kur të kthehej ta gjente dritën, e ndjeja se do të kthehesh një ditë…”
Nga ai moment, Mara dhe Gjoni jetuan të lumtur, të pandarë, duke ndarë çdo ditë me buzëqeshje dhe kujtime, duke treguar se dashuria e vërtetë nuk thyhet nga stuhitë e jetës, dashuria e vërtetë është ajo që e njeh shpirtin, edhe kur kalon koha dhe largësia. Ajo nuk shuhet — ajo thjesht rritet dhe mbetet e gjallë, si nishani që tregon një histori unike, dashuria e tyre asnjërherë nuk u mat me vite, por qëndroi gjithmonë në zemrat e tyre stoike.

Thonë se edhe sot, në disa net dimri, në atë fshat, nga një dritë e vogël ndizet në shumë dritare. Jo nga trishtimi, por nga kujtesa e një dashurie që e mundi kohën.

Më 08.11.2025
©️Ganimete Jakupi, Zvicër.